De cassette van je mountainbike vervangen is misschien wel één van de eenvoudigste dingen aan het onderhoud van je mountainbike. Dit kan je dus makkelijk zelf doen. In het beste geval, weliswaar afhankelijk van het aantal kilometers en de omstandigheden waarin je rijdt, is dit een klus die je jaarlijks meestal maar één keertje moet doen.
Omdat je er niet altijd een vast moment op kan plakken wanneer de cassette van je mountainbike aan vervanging toe is, is het handig dat je dit dus (snel) zelf kan doen. Ben je nog steeds met je allereerste cassette op pad, dan is dit artikel alles wat je nodig hebt wanneer het tijd is om je cassette te vervangen.
Wanneer moet je de cassette van je mountainbike vervangen?
Als je aan 100 mensen vraagt wanneer ze de cassette van hun mountainbike vervangen krijg je waarschijnlijk een hele resem verschillende antwoorden.
Je cassette is een onderdeel van je gehele aandrijving. De aandrijving bestaat uit je cassette, tandwiel(en) en ketting. Wanneer één van deze onderdelen versleten is zal je merken dat de performance van je aandrijving niet meer optimaal gaat zijn.
Problemen die vaak voorkomen zijn schakelproblemen, een doorslaande ketting tot zelfs kettingbreuk. Allemaal dingen die nefast zijn voor het plezier tijdens het mountainbiken. Wanneer je dan beslist om het onderdeel dat versleten is, als je de juiste oorzaak tenminste achterhaald, te vervangen en de andere onderdelen niet te vervangen is je probleem vaak niet 100% opgelost.
Je ketting slijt bijvoorbeeld op je tandwiel(en) en cassette in. Als je dan enkel je cassette gaat vervangen, ga je rondrijden met een versleten ketting die op een nieuwe cassette draait. Dit kan allemaal goed gaan, maar het kan ook ernstig misgaan.
De beste tip voor je je cassette gaat vervangen
De beste oplossing, zeker met je eigen veiligheid in je achterhoofd, is je volledige aandrijving te vervangen wanneer er één van de onderdelen aan vervanging toe is. Of dit nu je tandwiel(en), ketting of cassette is maakt in principe niet uit. Ik ben er, na al die jaren op die manier te werken, nog steeds van overtuigd dat dit de enige en beste manier is. Dat het zeker en vast niet de goedkoopste manier is, dat spreekt wel voor zich.
De cassette van je mountainbike vervang je dus wanneer deze versleten is of wanneer de andere onderdelen van je aandrijving aan vervanging toe zijn. Je tandwiel(en) of cassette zijn aan vervanging toe wanneer de tanden van de kransjes scherp zijn. Wanneer de ketting begint door te schieten ben je in principe al te laat. Stel je maar eens voor dat je dit in het midden van je rit voor hebt…
Fietsenmaker opleiding volgen?
Met de fietsenmaker opleiding van het NHA leer je problemen herkennen, oplossen én voorkomen zodat jouw mtb vaker op de trails te vinden is dan in jouw werkhuis of bij de fietsenmaker.
Nieuwe cassette, welke moet je kopen?
Voor je aan de slag gaat moet je natuurlijk zorgen dat je reeds een nieuwe cassette ter beschikking hebt. Je kan er in de eerste plaats voor kiezen om terug dezelfde cassette aan te kopen en te monteren. Anderzijds kan je ervoor kiezen om je cassette een upgrade te geven.
Stel je hebt een Shimano Deore of SLX cassette. In dit geval is er de mogelijkheid om voor een XT of zelfs XTR cassette te kiezen. Het enige waar je dan rekening mee moet houden is dat deze het zelfde aantal kransjes heeft (een 11-speed cassette vervang je vanzelfsprekend door een andere 11-speed cassette).
Bij Sram is het net iets ingewikkelder. De SX en NX cassettes van Sram draaien op een Shimano HG body terwijl de GX, X01 en XX1 cassettes op een Sram XD body draaien. Een upgrade van NX naar GX is dus enkel mogelijk wanneer je ook de cassettebody een upgrade geeft, indien dit compatibel is met je wielnaaf.
Wanneer je een mountainbike in de middenklasse koopt zie je vaak dat er onderdelen van beide merken gemonteerd zijn. De cassettes kan je ook onderling uitwisselen, rekening houdend met het type body. Ik kies er altijd voor om binnen één merk te blijven.
Als recreatieve rijder merk je weliswaar weinig van het verschil tussen bijvoorbeeld SLX en XT. Er zijn altijd verschillende meningen over de al dan niet langere levensduur van duurdere onderdelen. Dit is natuurlijk ook weer afhankelijk van de omstandigheden waarin jij gaat rijden en hoe goed jij je aandrijving onderhoudt.
Zowel XTR cassettes van Shimano als X01 en XX1 cassettes van Sram hebben als enige verschil ten opzichte van respectievelijk XT en GX dat ze minder wegen.
Wat heb je nodig om je cassette te vervangen?
Naast een nieuwe cassette heb je slechts enkele tools nodig om je cassette van je mountainbike te vervangen. De meeste mountainbikes zijn uitgerust met een cassette van Shimano of Sram. Een cassette van Sunrace kom je ook wel eens tegen. Deze laatste wordt regelmatig gekozen omdat die goedkoper is dan de twee bekendere merken.
Toch is er nog enig verschil in de tools die ja kan gebruiken. In eerste instantie kan je kiezen voor een kettingzweep en cassettesleutel (ook wel cassette afnemer genoemd). In plaats van de cassettesleutel kan je ook een aparte cassettetool (lockplug) kopen. Om de cassette met behulp van zo’n tool te demonteren heb je nog een steek- of Engelse sleutel nodig.
Een kettingzweep heb je sowieso altijd nodig. Deze dient om de cassette tegen te houden zodat die niet meer kan ronddraaien. Zonder de cassette tegen te houden ga je de cassette nooit loskrijgen. Met de cassettesleutel of lockplug (met extra sleutel) kan je de cassette losdraaien.
Eén van de onderstaande combinatie heb je dus zeker nodig:
- Cassette afneem SET of
- Cassettesleutel + kettingzweep of
- Cassette lockplug + kettingzweep (en een engelse sleutel)
Met onderstaande tools kan je zowel Shimano als Sram cassettes (tot en met 12-speed) monteren en demonteren.
Cassette van je mountainbike vervangen, hoe doe je dat ?
- Plaats de kettingzweep op de cassette. Zorg ervoor dat het stukje ketting van de kettingzweep over éénzelfde tandwiel geplaatst is.
- Zet de cassettesleutel of lockplug op de lockring van de cassette. Draai de lockring van de cassette nu los terwijl je de cassette tegenhoudt met de kettingzweep. De GX, X01 en XX1 12-speed cassettes van Sram hebben geen lockring maar deze cassettes demonteer je op dezelfde manier en met dezelfde tools.
Indien dit niet lukt kan je een buis over de handgreep van je cassettesleutel plaatsen om zodoende een grotere hefboom te maken. Dit lukt nagenoeg altijd. Is dat niet het geval dan is er iets mis en is het aan te raden dit te laten nakijken door een fietsenmaker. - Verwijder nu de cassette. Vaak is een cassette opgebouwd uit verschillende delen. Heb je een 12-speed Sram cassette dan kan het zijn dat je cassette één grote blok is. Heb je aparte blokken of zelfs aparte kransjes, houdt er dan rekening mee dat er hier en daar een spacer ring tussen zit (dit is bijvoorbeeld het geval bij een Shimano 12-speed microspline body).
- Maak nu de cassettebody proper met een doek. Heb je een Sram XD-body doe dan een beetje montagepasta op de schroefdraad. Op die manier krijg je de cassette de volgende keer makkelijk weer los.
- Nadat je de body hebt schoongemaakt kan je je nieuwe cassette op de body monteren. Er is maar 1 juiste manier om deze te monteren. Als je de kransjes goed bekijkt zie je één iets grotere uitsparing die je op de cassette ook terug kan vinden.
- Gebruik nu de cassette sleutel of de lockplug om de cassette weer vast te zetten. De kettingzweep heb je hiervoor niet meer nodig omdat je de andere kant op draait om de cassette vast te zetten.
Op de lockring of cassette staat meestal vermeld hoe vast je de cassette dient te draaien. Heb je geen momentsleutel zorg dan dat je de cassette goed vastzet maar ook weer niet te vast.
Hoe verleng je de levensduur van je cassette?
Heel erg leuk die nieuwe cassette, deze is weer goed voor heel veel kilometers, mits je deze goed gaat onderhouden. Het is geen geheim dat wanneer je je draaiende onderdelen regelmatig schoonmaakt je de levensduur van deze onderdelen verlengt.
Naast een goed en regelmatig onderhoud is er nog een makkelijke manier om de levensduur van je cassette, ketting en tandwiel(en) te verlengen. Namelijk door meerdere kettingen om de x-aantal kilometers af te wisselen.
Is je cassette aan vervanging toe, wacht dan niet tot het te laat is. Zoals je hebt kunnen lezen in dit artikel is het echt niet moeilijk en heb je er niets eens een heel arsenaal aan tools voor nodig. Vergeet ook niet je ketting en tandwiel(en) mee te vervangen. Op die manier ben je er zeker van dat je weer voor lange tijd veilig kan gaan mountainbiken.
2 reacties
Het is voor mij niet duidelijk welk gereedschap ik nodig heb voor mijn Sram cassette PG-1210 Eagle 12 speed met Shimano achternaaf FH-MT400-B, 12 mm, Boost, Centerlock.
Remko,
Alle tools in het artikel zijn compatibel met jouw cassette. De Park Tool plug is enkel te gebruiken als je wiel een steekas heeft.
Mvg