Met een inbus of torx sleutel zou je denken. Helaas is dat bij Shimano niet het geval. De 12-speed aandrijvingen van Shimano zijn uitgerust met een direct mount kettingblad. Dit wil zeggen dat het kettingblad direct op je crank bevestigd wordt met behulp van een sluitring.
Het voordeel van zo’n direct mount kettingblad is dat je vliegensvlug van kettingblad kan wisselen, bijvoorbeeld wanneer deze aan vervanging toe is of wanneer je een kleiner kettingblad wil monteren wanneer je naar de bergen trekt.
Wat heb je nodig om een Shimano Direct Mount kettingblad te vervangen?
Shimano zou Shimano niet zijn als je geen extra tool nodig zou hebben voor deze klus. Om de sluitring van een direct mount kettingblad los te krijgen heb je volgende speciale tool nodig:
De LRT-4 Lock Ring tool van Park Tool kan je hier ook voor gebruiken.
Naast deze tool heb je ook nog een verstelbare Engelse sleutel of grote steeksleutel nodig om de tool te kunnen gebruiken. Zo’n Engelse sleutel heeft iedereen normaal gezien wel in huis. Let er wel op dat de sleutel die je gebruikt minstens een opening van 32 mm heeft.
Of je de Direct Mount tool in huis gaat halen moet je natuurlijk zelf beslissen. Het is wel zo dat je zonder deze tool je kettingblad niet zal kunnen vervangen.
Heb je trouwens een Sram kettingblad en crankstel dan heb je geen speciale tool nodig. Een Sram 12-speed kettingblad is ook van het direct mount type maar deze zit simpelweg met 3 torx bouten bevestigd. Misschien is dit ook wel iets om rekening mee te houden moest je de keuze hebben tussen Sram en Shimano wanneer je een nieuwe mountainbike koopt. Zelf heb ik minder ervaring met Sram maar het valt me wel op dat je voor Shimano vaak extra tools nodig hebt.
Hoe vervang je een 12-speed direct mount kettingblad van Shimano?
Los van het feit dat je een de extra tool nodig hebt is het wel erg makkelijk te gebruiken en is je direct mount kettingblad in een handomdraai vervangen.
Om aan je crank met daarop het kettingblad te kunnen, moet je natuurlijk eerst je crankstel demonteren. Dit doe je op de volgende manier:
- 2 bouten van de linker crank losmaken
- Borgmoer van het crankstel losdraaien (Shimano TL-FC16 tool)
- Crankarm demonteren
Opgelet: doe het plastic stukje dat tussen het spleetje van de crank zit niet kwijt
Als dat gelukt is kan je de rechtercrank samen met de as uit de fiets trekken. Lukt dit niet dan kan een lichte tik met een rubberen hamer de oplossing zijn. Indien je een gewone hamer gebruikt, gebruikt dan een doek om schade aan je onderdelen te voorkomen.
Eénmaal de crank volledig uit je mountainbike is kan je met de direct mount kettingblad tool aan de slag. Dit is helemaal niet moeilijk en dit kan echt iedereen.
Tip: bij de grote schoonmaak van je mountainbike of gewoon een keertje tussendoor is het verstandig het kettingblad al eens een keertje los te maken met behulp van de direct mount tool. Op die manier gaat het, wanneer je het kettingblad daadwerkelijk gaat vervangen, zeker en vast zonder problemen weer los.
In tussentijd kan je het al een keer proper maken en van een nieuw laagje montagepasta voorzien. Op die manier zal je de sluitring van het direct mount kettingblad altijd makkelijk en snel weer loskrijgen.
12-speed direct mount kettingblad losmaken
De Shimano TL-FC41 tool kan je niet verkeerd op de sluitring van het kettingblad plaatsen. Zorg er wel voor dat de tanden in elkaar schuiven zodat de tool goed op zijn plaats zit.
Om nu het kettingblad los te draaien plaats je je Engelse sleutel op de tool. De makkelijkste manier om te starten is wanneer de je crankarm en sleutel evenwijdig van elkaar staan. Op die manier kan je met de sleutel linksom het kettingblad losdraaien terwijl je de crankarm met je andere hand stevig vasthoudt.
Door de tegenwerkende krachten van enerzijds de sleutel en de crankarm komt de sluitring normaal gezien makkelijk los. Is dit niet het geval dan kan een beetje multispray soelaas brengen. De eerste keer dat ik de sluitring los maakte ging dit meteen en zonder veel moeite.
Eénmaal de sluitring los is kan je deze verder losdraaien, je zal merken dat deze een beetje schroefdraad heeft. Draai de sluitring los tot deze helemaal los is. Daarna kan je deze van de as halen. Het kettingblad is nu helemaal los en kan vervangen worden.
Opgelet: Je zal merken wanneer je het kettingblad weghaalt er dat er nog een plastieken spacer/dichtingsring tussen het tandwiel en de crank zit. Doe deze zeker niet kwijt.
Shimano 12-speed direct mount kettingblad monteren
Wanneer je een nieuw kettingblad gekocht hebt zal je merken dat je ook daadwerkelijk alleen maar het kettingblad krijgt. De sluitring moet je dus steeds hergebruiken. Ook de dichtingsring, hopelijk heb je deze niet kwijt gedaan, moet je hergebruiken.
Maak ook van de gelegenheid gebruik, wanneer je kettingblad er af is, om alles een keer goed proper te maken. Sommige delen zijn moeilijk te bereiken wanneer ze op je mountainbike gemonteerd zijn. Profiteer er dus zeker van en maak alles weer mooi proper nu alles gedemonteerd is.
Het kettingblad monteren is net als het demonteren helemaal niet moeilijk.
Het kettingblad kan je maar op één manier monteren. Net zoals bij de tandwielen van je cassette is er op het kettingblad ook één grotere uitsparing waardoor je het kettingblad maar op één manier op de crank kan bevestigen.
Op de draad van de sluitring kan je nu een beetje montagepasta smeren. Op die manier gaat deze de volgende keer ook weer vlot loskomen. Daarna plaats je de sluitring op het kettingblad en draai je deze met de hand vast.
Bekijk de beste montagepasta voor de fiets en mountainbike >>
Om deze volledig op zijn plaats en goed vast te krijgen heb je uiteraard weer de Shimano direct mount tool en je Engelse sleutel nodig. Als je goed gekeken hebt kan je op de sluitring zien hoe vast je de sluitring moet aandraaien. 35 à 50 Newtonmeter wordt aanbevolen. Echter is het moeilijk om deze specifieke sluitring met een momentsleutel vast te draaien. Daarom is het, net als bij de cassette, een beetje zelf aanvoelen wanneer het vast genoeg is.
Draai de sluitring met de Engelse sleutel weer vast terwijl je met de andere hand de crankarm tegenhoudt. Houd hierbij altijd de volgende leuze in het achterhoofd: “vast is vast”.
Belangrijke tips
Als alles goed verlopen is kan je je cranks weer in elkaar gaan steken. Voor je met je nieuwe kettingblad op pad gaat is het belangrijk om ook even de slijtage van je ketting, cassette en derailleurwieltjes te bekijken. Wanneer je één onderdeel vervangt is het ook aan te raden de andere onderdelen te vervangen, zo doe ik het al jaren en op die manier word je onderweg niet snel verrast.
Wil je met verschillende groottes van kettingbladen rijden, bijvoorbeeld een kleiner blad als je gaat mountainbiken in de Ardennen, dan is het verstandig om het kleiner kettingblad regelmatig te monteren zodat alle onderdelen gelijk op elkaar inslijten.
Indien je de richtlijnen in dit artikel netjes volgt ga je zonder problemen je direct mount kettingblad kunnen vervangen. Laat ons zeker weten of het je gelukt is in een reactie onderaan deze pagina.
Fietsenmaker opleiding volgen?
Met de fietsenmaker opleiding van het NHA leer je problemen herkennen, oplossen én voorkomen zodat jouw mtb vaker op de trails te vinden is dan in jouw werkhuis of bij de fietsenmaker.
2 reacties
Hoi Geert,
Eerst en vooral bedankt voor de duidelijke uitleg.
Nu ben ik dit zelf ook van plan enkel wil vooraan een 34T blad plaatsen ipv een 32T zoals origineel, Kan ik nu best de ketting ook 2 schakels langer laten, of maakt dit niet zoveel uit?
Hey Stefan,
Eerst en vooral fijn om te horen dat het duidelijk uitgelegd is!
Als je een groter blad vooraan gaat monteren dan zou ik de nieuwe ketting ook perfect op maat maken.
Succes ermee!
Groeten