De 12-speed aandrijvingen van Shimano zijn uitgerust met een direct mount kettingblad. Dit wil zeggen dat het kettingblad direct op je crank bevestigd wordt met behulp van een sluitring.
Het voordeel? Je kunt vliegensvlug van kettingblad wisselen — bijvoorbeeld wanneer deze versleten is of wanneer je een kleiner blad wil monteren voor een trip naar de bergen.
Het nadeel? Shimano zou Shimano niet zijn als je geen extra tool nodig zou hebben…
In dit artikel
Waarom een speciale tool nodig is
Stappenplan
Belangrijke tips
Tools kopen
Wat heb je nodig?
Shimano Direct Mount Tool TL-FC41 (of Park Tool LRT-4)
Engelse sleutel (min. 32mm opening)
Shimano TL-FC16 tool
Montagepasta
Waarom een speciale tool nodig is
Allereerst is het bij Shimano wel vaker het geval dat je een speciale tool nodig hebt om iets te monteren of demonteren. Het antwoord op de vraag waarom is echter simpel; een Direct Mount tandwiel van Shimano zal je niet los krijgen zonder een speciale tool.
Je zal dus moeten rekenen op je bike shop of zelf zo’n tooltje aanschaffen. Mijn toenmalige bike shop wou mij er geen verkopen dus heb ik er online zelf eentje gekocht. Bij die bike shop kom ik vanzelfsprekend dan ook niet meer…
SRAM vs Shimano: heb je een Sram kettingblad en crankstel? Dan heb je geen speciale tool nodig. Een 12-speed direct mount kettingblad van SRAM zit simpelweg met 3 of 8 torx bouten rechtstreeks aan de crank bevestigd.
Stappenplan Shimano Direct Mount tandwiel vervangen
Hieronder vind je het stappenplan om een direct mount tandwiel van Shimano te vervangen (of los te maken voor een grondige schoonmaakbeurt).
Cranks demonteren
Voordat je bij het kettingblad kunt, moet eerst het crankstel eruit. Dit kan in 3 simpele stappen:
2 bouten van de linker crank losmaken
Borgmoer van het crankstel losdraaien (met Shimano TL-FC16 tool)
Crankarm demonteren
Let op: Doe het plastic stukje dat tussen het spleetje van de crank zit niet kwijt!
Tip: Als dat gelukt is kun je de rechtercrank samen met de as uit de fiets trekken. Lukt dit niet? Een lichte tik met een rubberen hamer kan helpen. Gebruik een doek om schade te voorkomen.
Kettingblad losmaken
De Shimano TL-FC41 tool kun je niet verkeerd op de sluitring plaatsen. Zorg er wel voor dat de tanden in elkaar schuiven zodat de tool goed op zijn plaats zit.
Plaats je Engelse sleutel op de tool. De makkelijkste manier: crankarm en sleutel evenwijdig van elkaar. Zo kun je met de sleutel linksom draaien terwijl je de crankarm met je andere hand vasthoudt.
Door de tegenwerkende krachten komt de sluitring normaal gezien makkelijk los. Niet het geval? Een beetje multispray kan soelaas brengen.
Draai de sluitring helemaal los en haal hem van de as. Het kettingblad is nu los!
Let op: Er zit een plastieken spacer/dichtingsring tussen het tandwiel en de crank. Doe deze zeker niet kwijt!
Tip: Bij de grote schoonmaak is het verstandig het kettingblad al eens los te maken met de direct mount tool. Op die manier gaat het, wanneer je het daadwerkelijk moet vervangen, zeker zonder problemen. Smeer meteen wat montagepasta op de schroefdraad van de sluitring.




Nieuw kettingblad monteren
Het kettingblad kun je maar op één manier monteren — er is één grotere uitsparing die past op de crank.
Maak alles goed schoon (nu je erbij kunt!)
Smeer montagepasta op de draad van de sluitring
Plaats het kettingblad op de crank
Draai de sluitring met de hand vast
Gebruik de tool + Engelse sleutel om vast te draaien (35-50 Nm)
Hoe vast is vast: Op de sluitring staat 35-50 Newtonmeter. Zonder momentsleutel is het een beetje aanvoelen. Leuze: “vast is vast” — maar overdrijf niet.

Your €3,000 Bike Deserves Better Than Excel Sheets
Log rides, track components and get service reminders. Start free with one bike, upgrade for Strava sync and unlimited bikes.
Component Tracking – Suspension, drivetrain, dropper, everything
Service Reminders – Never miss maintenance again
Free to Start – One bike, unlimited tracking
Belangrijke tips
Vervang je het kettingblad? Check dan ook even je ketting, cassette en derailleurwieltjes. Alles samen vervangen voorkomt vaak (schakel-) problemen.
Wissel je regelmatig tussen verschillende maten kettingbladen (bijv. kleiner voor de Ardennen)? Monteer het kleinere blad regelmatig zodat alles gelijk inslijt.
Smeer altijd montagepasta op de draad — zo gaat het de volgende keer ook weer vlot los.
Tools kopen
Om een Direct Mount tandwiel van Shimano los te krijgen heb je altijd de Direct Mount tool nodig.
Mogelijk kan je deze via je bikeshop verkrijgen. Is dat niet het geval dan kan je deze online bestellen. Hieronder enkele opties:

De originele van Shimano:
Goedkopere versie van CYCEARTH:
Duurdere versie van Park Tool:
Naast de Direct Mount tool is het ook handig om de TLFC 16 cranktool van Shimano in huis te hebben. Hiermee kan je de borgmoer van de linker crank losmaken.
Bovenstaande links zijn affiliate links. Jij betaalt niks extra en je steunt onze website. Meer info
Tot slot
Los van het feit dat je een speciale tool nodig hebt, is het vervangen van een Shimano Direct Mount kettingblad eigenlijk super simpel. Tool erop, losdraaien, wisselen, vastdraaien. In een handomdraai klaar.
De Shimano TL-FC41 (of variant) kost zo’n €15-20. Eenmalige investering, en je bent nooit meer afhankelijk van de fietsenmaker voor deze klus.
FAQ
Kan ik een ander merk kettingblad gebruiken?
Ja, zolang het compatible is met Shimano Direct Mount. Let ook op het aantal tanden en de chainline.
Hoe vaak moet ik mijn kettingblad vervangen?
Hangt af van je kilometers en de omstandigheden waarin je fietst. Check regelmatig op slijtage, scherpe en kromme tanden.
Werken tools van andere merken ook?
Jazeker. Check de beschrijving, de tool moet compatibel zijn met Shimano Direct Mount. Is dat het geval, dan zit je zeker goed. Onder het kopje “Tools kopen” vind je enkele alternatieven voor de originele Shimano tool.
Dit vind je misschien ook interessant…






