Duurzaamheid is de dag van vandaag een woord dat ofwel je oogballen doet rollen of toch al een lichtje doet branden. Als mountainbiker zit jij hopelijk bij de tweede categorie en sta je open voor duurzaam fietsen. De natuur is nu éénmaal de habitat waarin wij mountainbikers het liefst vertoeven. Het is dan ook deels onze taak om zorg te dragen voor die natuur willen we er nog lang van kunnen genieten.
Dat het eigenlijk niet zo goed gaat met het klimaat en de planeet in het algemeen is al lang geen geheim meer, en als kleine man is het moeilijk om een grote impact teweeg te brengen of zelf voor een gigantische ommezwaai te zorgen.
Toch kunnen zowel jij als ik ons steentje bijdragen, en zoals je weet zijn het alle kleine beetjes die na verloop van tijd één groot geheel en een impact kunnen vormen. Via dit artikel wil ik je laten zien dat duurzaam fietsen, door duurzame keuzes te maken, eigenlijk helemaal niet moeilijk hoeft te zijn en al helemaal geen hippie- of groene jongens gedoe (meer) is.
Duurzaam fietsen: is een mountainbike duurzaam?
Om je meteen het antwoord op die misschien wel prangende vraag te geven: nee, zowel jouw als mijn carbon of aluminium fiets is eigenlijk helemaal niet duurzaam. Maar het artikel ging toch over duurzaam fietsen? Klopt helemaal, want hoe onduurzaam je mountainbike ook mag zijn, fietsen en mountainbiken op zich blijft natuurlijk wel erg duurzaam in vergelijking met andere transportmiddelen (te voet gaan of lopen even buiten beschouwing gelaten).
Waarom is een mountainbike niet duurzaam?
Ik ging je in dit artikel vooral duurzame keuzes, die iedereen kan maken, laten zien. Maar toch is het belangrijk, vind ik zelf, om even stil te staan en te weten te komen waarom een mountainbike niet echt duurzaam is als je naar het materiaal alleen kijkt. De twee meest gebruikte materialen bij hedendaagse mountainbikes zijn carbon en aluminium.
Aluminium niet duurzaam?
Van aluminium zou je in eerste instantie denken dat het erg duurzaam en milieuvriendelijk materiaal is, helaas is dat niet echt het geval. Hoewel aluminium op zich wel tot in het oneindige recycleerbaar is, is de keerzijde van die medaille helaas iets minder fraai.
De productie van aluminium begint bij de grondstof bauxiet. Na verwerking van deze grondstof wordt er door een ander productieproces aluminiumoxide uit het bauxiet gehaald. Daarna volgt er nog een raffinageproces en wordt het aluminiumoxide tot een wit poeder verwerkt om daarna in de metaalfabriek verwerkt te worden tot aluminium.
Het productieproces van aluminium is zelfs in een notendop al best uitgebreid, de details heb ik dan ook maar achterwege gelaten. Maar je begrijpt waarschijnlijk wel dat een aluminium door het best uitgebreide productieproces niet echt duurzaam is. De productie van aluminium wordt daarnaast ook vaak uitbesteed aan landen waar de wetgeving minder streng is en de lonen van de arbeiders bedroevend laag zijn.
Aluminium en duurzaamheid lopen dus zeker niet hand in hand.
Hoe zit dat dan precies met carbon?
Een carbon fiets of frame is gemaakt uit koolstofvezels die op hun beurt gemaakt worden uit acrylvezels. Door pyrolyse, met temperaturen tot 3000°C, worden de acrylvezels verkoold tot koolstofvezels. Het spreekt voor zich dat zo’n productieproces best wel wat energie nodig heeft.
De eigenschappen van koolstofvezels zijn niet alleen erg aantrekkelijk voor sportieve fietsen en mountainbikes maar worden ook maar wat graag gebruikt in de luchtvaart en de auto- en bouwindustrie. Vooral het lichte gewicht, de sterkte, stijfheid en dat het bestand is tegen corrosie maakt dat carbon zo populair is.
Het grote minpunt van carbon is dat het naast totaal niet duurzaam ook nog eens erg duur is. Daarnaast is carbon wel erg stijf en minder buigzaam dan aluminium, het is daarom ook veel gevoeliger voor breuken. Hoewel je zeker en vast jaren lang plezier kan hebben van een carbon mountainbike is de levensduur over het algemeen vaak korter. Je hoeft daarvoor zelfs maar één keertje slecht neer te komen.
De Ultieme mountainbike gids
Met een goede basis wordt mountainbiken alleen maar leuker. Geef je kennis, skills en beleving meteen een boost, schakel een versnelling hoger en neem een voorsprong op jezelf!
Een carbon frame wordt opgebouwd uit koolstofvezels en kunststof. Naast het niet zo duurzame productieproces loopt het hier qua duurzaamheid ook weer een beetje mis. Carbon is in tegenstelling tot aluminium erg moeilijk te recycleren omdat de koolstofvezels en het kunststof amper van elkaar te scheiden zijn. Toch zijn er enkele Europese fabrikanten, zoals Specialized en Stevens, die carbon recycleren.
Om carbon te recycleren wordt het epoxy dat de vezels bij elkaar houdt weggebrand. Op zich ook weer niet zo’n duurzaam proces, maar toch al enigzins beter dan de afvalberg te vergroten. De korte vezels die door dat proces ontstaan kunnen dan voor andere toepassingen gebruikt worden. Helaas is het niet mogelijk om met deze vezels, omdat ze te kort zijn, volledig gerecycleerde carbon frames op te bouwen.
Laten we hopen dat de technologie zich in elk geval blijft ontwikkelen om op latere termijn toch duurzaam te kunnen fietsen met een carbon mountainbike.
Duurzaam vervoer? Toch maar met die carbon of aluminium fiets?
Van zulke energievretende en milieubelastende productieprocessen word je natuurlijk helemaal niet vrolijk. Toch moet je je niet schuldig gaan voelen wanneer je op je aluminium of carbon mountainbike door het bos scheurt of naar het werk peddelt.
Fietsen is en blijft hoe dan ook nog steeds erg duurzaam in vergelijking met de auto. Op een afstand van 1 kilometer stoot een auto 0,22 kg CO2 uit. Door, in plaats van de auto, de gewone fiets of mountainbike te nemen reduceer je je CO2 uitstoot helemaal tot 0, dat is wel erg duurzaam fietsen nee? Ook met de elektrische fiets beperkt je het CO2 verbruik (tot wel 97%).
Daarnaast is fietsen ook nog eens erg gezond, zal je niet snel in de file staan en je wordt er ook nog eens gelukkiger van. Uit onderzoeken van de University of East Anglia blijkt dat mensen die bijvoorbeeld naar het werk fietsen gelukkiger zijn, omdat de rit naar het werk ontspannend werkt en je mentaal voorbereidt op de werkdag. Op de terugweg kan het hoofd dan weer helemaal leeggemaakt worden.
Dat je van mountainbiken in de prachtige natuur helemaal blij wordt en je hoofd leeg kan maken moet ik je vast niet meer vertellen.
Hoe kan je duurzaam fietsen op de mountainbike?
Naast een mountainbike, die dus helaas niet zo duurzaam is, heb je best nog wel wat andere spullen nodig voor je je eerste meters kan gaan rijden. Het zal je misschien niet verrassen maar het duurzaam fietsen zit hem vooral in al die spullen, je fietsuitrusting, kleding en accessoires.
Bij duurzame kleding en spullen denk je misschien aan gekke en vreemde materialen en misschien zelfs lelijke dingen, maar ik kan je alvast geruststellen dat dat helemaal niet het geval is. Hoewel ik best al een tijdje met duurzaamheid en duurzaam fietsen bezig ben (het kan natuurlijk altijd nog beter) verrast het me nog steeds hoe “normaal” die duurzame dingen er uitzien. Daarom wil ik je in het verdere verloop van dit artikel nog enkele duurzame opties en alternatieven tonen.
Je huidige of oude spullen en fietskledij hoef je daarom niet meteen in de container te slingeren, want dat heeft ook weer helemaal niets met duurzaam fietsen te maken. Moest je toch toe zijn aan wat nieuwe spullen, kledij of accessoires dan is het misschien fijn om in de eerste plaats te weten welke keuzes je hebt en kan je overwegen om voor een duurzame optie te kiezen. Op die manier draag jij alvast je steentje bij.
Duurzame fietskleding en accessoires
Volgende spullen, of althans een erg groot deel ervan, behoren vast en zeker tot je mountainbike outfit.
- Fietskleding (shirt, broek, schoenen, sokken, ondershirt, jas, regenjas,…)
- Fietsrugzak
- Fietstas(sen)
- Bidon(s)
Voor de hand liggende fietskleding en accessoires die je misschien al in zijn duurzame variant in je kast hebt liggen. Over duurzame fietskleding valt best wel wat te vertellen, daarom schreven we er een volledig artikel over. Zoals je in dat artikel zal merken zijn het niet alleen onbekende merken die inzetten op duurzaamheid, respect voor de natuur en het maken van bewuste keuzes.
Naast fietskleding en allerhande accessoires kan je ook de duurzame kant op door milieuvriendelijke en biologisch afbreekbare onderhoudsproducten te gebruiken.
Duurzame accessoires
[wptb id=7765]Duurzaam hoeft dus helemaal niet anders te zijn of er vreemd uit te zien. Qua functionaliteit zal je geen verschil merken. Het enige verschil dat je wel zal merken is dat fijne gevoel dat je door het gebruik van duurzame producten automatisch zal ervaren.
Gebruik jij al duurzame producten of merken en staan ze nog niet in deze lijst, laat het ons dan zeker weten. Wij vullen de lijst maar wat graag aan. Binnenkort gaan we op de blog zeker en vast nog dieper in op de verschillende opties die je kunnen helpen om duurzaam te fietsen.
