Wil jij zelf wat meer aan jouw mountainbike sleutelen en onderdelen zelf kunnen vervangen? Dan is het juiste gereedschap natuurlijk erg belangrijk. Een kettingzweep is zo’n tool die eigenlijk onmisbaar is voor elke mountainbiker die zelf aan zijn of haar mountainbike sleutelt en al eens wat onderdelen zelf vervangt.
In dit artikel leggen ik je uit wat een kettingzweep precies is en waar deze voor nodig is. Daarnaast leg ik je ook uit waar je precies op moet letten en welke kettingzweep, volgens mij, het meest praktisch in gebruik is.
Wat is een kettingzweep en waarvoor gebruik je het?
Een kettingzweep is een hulpmiddel dat je, naast een cassettesleutel, gebruikt om de cassette van jouw mountainbike, racefiets of andere fiets te demonteren. Met een kettingzweep kan je de cassette tegenhouden en voorkom je dat deze gaat ronddraaien. Wanneer de cassette gaat ronddraaien ga je de sluitring nooit los krijgen. Een kettingzweep is dus noodzakelijk om deze klus enigszins vlot geklaard te krijgen.
Een kettingzweep is meestal uit staal vervaardigd en dus van nature vrij stevig. Aan elke kettingzweep hangt een stukje ketting. Dit stukje ketting hangt los, vandaar dat het de benaming “zweep” gekregen heeft omdat de tool op die manier wel wat weg heeft van een zweep. Het stukje ketting kan je over de tandwielen van de cassette van een fiets plaatsen.
De kettingzweep werkt volgens het hefboomprincipe. Door de cassette tegen te houden met de zweep kan je de sluitring losdraaien met de cassettesleutel.
Een kettingzweep is een onmisbaar stukje gereedschap voor elke mountainbiker en fietser die graag zelf de onderdelen van zijn fiets vervangt. Afhankelijk van het aantal kilometers en de omstandigheden waarin jij fietst zal de cassette gaan slijten.
Er komt dus altijd een moment waarop de cassette aan vervanging toe is en deze dus gedemonteerd moet worden. Wil je dat dus zelf gaan doen, wat overigens super simpel is, dan heb je naast een cassettesleutel dus ook een kettingzweep nodig.
Kan je een cassette vervangen zonder kettingzweep?
Ja dat kan. Maar ten koste van wat? Er zijn vast en zeker wel wat trucjes om de cassette tegen te houden zonder een kettingzweep. In onze ogen is het echter niet zo verstandig om iets anders dan een kettingzweep hiervoor te gebruiken. Met het juiste materiaal is de kans op beschadigingen of zelfs ongelukken haast nihil. Zeker als je een beetje weet waarmee je bezig bent.
Waarom zou je trouwens de cassette willen vervangen zonder gebruik te maken van een kettingzweep? De kostprijs? De moeite om er eentje aan te kopen? Je hebt al meer dan genoeg tools in huis?
Een kettingzweep hoeft helemaal niet duur te zijn. Zelfs de beste of professionele kettingzwepen zijn niet overdreven duur. Daarnaast heeft elke fietsenmaker wel wat kettingzwepen te koop en ook online kan je met enkele muisklikken de volgende dag al eentje in huis hebben.
Een argument wat we wel kunnen begrijpen is dat het natuurlijk weer een extra tool is. Het is ook zo’n tool die je eigenlijk maar voor één klus kan gebruiken.
Uiteindelijk beslis je natuurlijk zelf wat je doet. Wij adviseren wel om altijd een eentje te gebruiken. Heb je toch geen zin om er eentje in huis te gaan, wees dan slim en laat de cassette vervangen door een vakman of iemand met de nodige kennis én de juiste tools in huis.
Waar moet je op letten?
Hopelijk hebben we je ondertussen kunnen overtuigen van het nut van een kettingzweep. Wil je er één kopen dan is het belangrijk om toch met enkele zaken rekening te houden.
Kettingzweep 12 speed en 11 speed
Bij de meeste kettingzwepen zal je zien staan dat ze geschikt zijn voor 8, 9, 10 en 11-speed cassettes. Echter mag je daar 12-speed in de meeste gevallen ook bijrekenen. Omdat 12-speed nog relatief nieuw is lijkt het ons dat de verpakkingen gewoon nog niet aangepast zijn. Althans dat is mijn ervaring.
Mijn vorige mountainbike had een 10-speed cassette en de kettingzweep die ik daarvoor gebruikte paste ook gewoon op de 12-speed cassette van mijn huidige mountainbike.
Heb je zelf ook een 12-speed cassette en wil je helemaal zeker zijn dat de kettingzweep compatibel is kies dan zeker voor eentje die ook als 12-speed geadverteerd wordt.
Afmetingen
Omdat een kettingzweep volgens het hefboomprincipe werkt is het logisch dat je een zo groot mogelijke hefboom wilt. Let er dus zeker op dat deze voldoende groot is.
Prijs / kwaliteit
Een kettingzweep kan je al kopen vanaf 10-15€, maar je kan er net zo goed eentje kopen van 30-40€. Dat prijs en kwaliteit hand in hand gaan is gewoon een feit. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat eentje van 15€ slecht is. Hieronder geef ik je, met een voorbeeld uit de praktijk, nog mee waarom ik voor de duurdere optie gekozen heb.
Waarom ik een kettingzweep van Parktool gebruik
Onlangs wou ik de cassette van mijn oude mountainbike demonteren. Dat zou me wel even snel lukken. Helaas, niets was minder waar. Ik kreeg het ding niet los, zelfs niet door een extra hefboom te maken met behulp van een lange holle buis. Ook een tweede poging mislukte en door de brute kracht plooide mijn toenmalige kettingzweep haast dubbel. De cassette verroerde nog steeds geen vin.
Ook de ketting van de zweep was ondertussen gesloopt waardoor het hele ding niet meer bruikbaar was. De zoektocht naar een nieuwe kettingzweep duurde ongeveer een minuut. Omdat goed materiaal het halve werk al is besloot ik om een kettingzweep van ParkTool te bestellen.
Parktool is een merk dat zowel qua prijs als kwaliteit een beetje boven merken zoals IceTools en BBB uit steekt. Parktool is daarnaast ook een vaste waarde in het profcircuit en bij vele fietsenmakers.
Enkele dagen later lag het pakketje in de bus. Het was even schrikken want de kettingzweep van Parktool is best een uit de kluiten gewassen ding. Ik was benieuwd of ik met de kettingzweep van meer dan 30€ de klus wel geklaard zou krijgen…
Wat ik je nu ga vertellen is geen verkoopspraatje maar gewoon echt gebeurd. Ik heb nog steeds spijt dat ik dit niet gefilmd heb.
!!! 2 seconden !!!
Zolang duurde het voor de cassette los was. Was dat te danken aan de nieuwe kettingzweep van ParkTool? Zeker en vast! Ik gebruikte trouwens dezelfde cassettesleutel als bij mijn eerdere pogingen. De grootste reden waardoor dit opeens wel lukte was dankzij de hefboom die nu veel groter was in vergelijking met mijn andere kettingzweep.
Moet je nu meteen de ParkTool kettingzweep gaan kopen? Nee hoor, hoeft helemaal niet. Een goedkopere kettingzweep doet ook gewoon wat het moet doen. Echter is het wel zo dat wanneer de cassette echt muurvast zit het gebruikte materiaal wel degelijk een verschil kan maken.
Tip om zulke problemen te voorkomen
Om te voorkomen dat je cassette vast komt te zitten is het trouwens nuttig om deze af en toe een keertje te demonteren. Bij mij zat de cassette muurvast, deels omdat ik mijn oude fiets een hele tijd niet meer gebruikt had.
Wanneer je de cassette regelmatig demonteert kan je deze ook regelmatig grondig schoonmaken en controleren op slijtage. Daarnaast zal je merken dat de cassette, wanneer je deze regelmatig demonteert, bijna altijd vrij makkelijk los komt.
Let wel op dat er nog andere redenen kunnen zijn waarom een cassette vast komt te zitten. Vaak merk je dit pas wanneer je de cassette er ook daadwerkelijk af wilt halen.
Wil je toch het zekere voor het onzekere nemen of altijd het beste gereedschap gebruiken dan is de ParkTool kettingzweep kopen zeker en vast een goed idee!
De kettingzweep die ik eerst had had voordien uiteraard wel goed dienst gedaan zonder enige problemen. Echter was deze in dit specifieke geval net wat te kort en minder stevig om de klus geklaard te krijgen. Ik geef je nog even een vergelijkende foto mee zodat je het verschil kan zien tussen de twee kettingzwepen.
Ook nog even belangrijk om te weten is dat ik niet gesponsord word door ParkTool. Bovenstaande gebeurtenissen zijn mijn eigen ervaringen met zowel de oude als de nieuwe kettingzweep van ParkTool. Overigens gebruiken wij ook gereedschap van andere merken dan ParkTool. Voor dit specifieke geval bleek echter de ParkTool beter te werken.
ParkTool SR-12.2 review
De ParkTool SR-12.2 kettingzweep die ik gebruik is niet de enige kettingzweep in het gamma van ParkTool. Naast deze heb je nog de SR-18.2, maar die is niet geschikt voor 12-speed cassettes. De iets duurdere SR-2.3 heeft een iets andere vorm en is wel geschikt voor 12-speed cassettes.
De achterkant van de SR-12.2 kan je ook gebruiken om de lockring los te maken. Beide kanten kan je natuurlijk niet tegelijk gebruiken. De kettingzweep is compatibel met 7- tot en met 12-speed cassettes zowel voor racefietsen als mountainbikes.
De handgreep is speciaal behandeld om buigen en slijtage te voorkomen. De tool in zijn geheel is 36 cm lang en weegt 364 gram. Het handvat ligt goed in de hand en voelt erg stevig. De ketting past perfect op zowel een 10- als 12-speed cassette. Cassettes met een andere “speed” heb ik niet, maar dit zou even goed moeten werken.
Wil je qua materiaal binnen hetzelfde merk blijven dan kan je de Parktool SR-12.2 combineren met een ParkTool lockplug.
ParkTool SR-12.2 kopen?
Ondertussen weet je wat een kettingzweep is en waar ze voor dient. Daarnaast weet je waar je op moet letten bij de keuze van een kettingzweep en welke wij het meest praktisch in gebruik vinden voor alle situaties. De kettingzweep van ParkTool is in mijn ogen zeker en vast de beste keuze op gebied van kettingzwepen.
Het kost je een klein beetje meer maar dan heb je meteen ook een kettingzweep in huis die je waarschijnlijk nooit zal moeten vervangen. Daarnaast kom je ook niet snel voor verrassingen te staan moest de cassette eens een keertje wat vaster zitten.