Lange afstanden fietsen met de mountainbike, is dat wat? Ontdek de mogelijkheden

Als je het over lange afstanden fietsen hebt hoor je mensen vaak zuchten en klagen en verklaren ze je helemaal voor gek. Lange afstanden fietsen is al lang niet meer enkel weggelegd voor de race- of touringfiets of voor profrenners in de Tour de France. Lange afstanden fietsen kan iedereen en is zeker iets wat je als fietser of mountainbiker zeker een keertje moet proberen.

Misschien frons je momenteel nog de wenkbrauwen, maar op het einde van dit artikel ga je er zeker anders over denken. In dit artikel vertellen we je de do’s en don’ts van lange afstanden fietsen. Je leert de voor- en nadelen kennen, waar je op moet letten, hoe je je voorbereidt en wat je allemaal nodig hebt. Op die manier ben jij meteen helemaal op de hoogte en klaar om lange afstanden te gaan fietsen.

Wanneer spreek je van een lange afstand?

Hoewel de definitie hiervan voor iedereen net een beetje anders is kan je zeker van een lange afstand spreken vanaf 100km. In het mountainbikecircuit spreek je zelfs al van een marathon (lange afstand) vanaf 60km (tot 160 km).

Toch willen we in dit artikel de lat nog net wat hoger leggen en bedoelen we met lange fietstochten ritten van 150 à 200km tot wel 250 à 300km of zelfs meerdaagse tochten, reizen of een mountainbike vakantie waar je elke dag ritten met lange afstanden fietst.

Welke fiets kan je gebruiken voor lange afstanden?

De meest gebruikelijke en voor de hand liggende fiets is natuurlijk een racefiets omdat je met zo’n fiets het snelst lange afstanden of fietstochten kan fietsen. Toch hoef je helemaal niet de racefiets te nemen of er zelfs eentje aan te schaffen wil je lange afstanden kunnen fietsen.

Lange afstanden kan je gewoon met elke fiets doen, denk maar aan een gravelbike, trekkingfiets, e-bike, stadsfiets, ligfiets en natuurlijk ook met de mountainbike. Ik ben, zoals je misschien al gelezen hebt op deze blog, een liefhebber van lange afstanden fietsen met de mountainbike.

Welke mogelijkheden zijn er voor lange afstand fietsroutes?

Lange afstanden fietsen kan je op verschillende manieren, het is alleen maar even uitzoeken wat jij precies de leukste manier vindt. Om je vast al op weg te helpen geven we je een overzicht van alle mogelijkheden:

GPS-ritten en eigen routes

De makkelijkste manier om lange afstanden te fietsen is door gewoon zelf een route te maken of er eentje te downloaden. Je hebt er natuurlijk wel een fietsnavigatie voor nodig om zo’n routes vlekkeloos te kunnen volgen of na te kunnen rijden.

Het is enkel een beetje uitkijken dat je niet over privé terreinen gaan fietsen, wat niet op alle kaarten even goed aangeduid staat. Een beetje research, wanneer je eigen routes gaat uitstippelen, is dus zeker en vast wel een must.

Uitgepijlde routes en toertochten

In België en vooral in Nederland vind je veel langeafstand fietsroutes (LF), al zijn deze vaak enkel bestemd voor de racefiets. Voor de mountainbike in de keuze echter beperkt en zijn er buiten de bepijlde mountainbike routes en netwerken geen officiële lange afstandsroutes.

Gelukkig zijn er hiervoor wel enkele alternatieven te vinden zoals de in 2020 geopende Stoneman Arduenna route. Dit is een uitgepijlde mountainbike marathonroute in de Oostkantons. De route is met 176 km en 4000 hoogtemeters een avontuur om U tegen te zeggen. Dit heb ik zelf in 2020 aan de lijve mogen ondervinden. Ik reed deze lange afstandstocht solo en in één dag. Laat je dus zeker inspireren door mijn verslag van de Stoneman Arduenna.

Ook bij georganiseerde toertochten zijn er soms wel langere afstanden te vinden, toch zijn deze vaak beperkt tot ongeveer 100 km of er net iets boven.

Meerdaagse fietsvakanties

Mag het nog wat meer zijn dan kan je kiezen voor een meerdaagse mountainbike of fietsvakantie. Er zijn ontelbare organisaties in binnen- en buitenland die zulke lange afstandstochten organiseren. Uiteraard moet je hiervoor wel een erg goede conditie hebben en best wel goed voorbereid zijn. Hoe je dat voor mekaar krijgt kom je verderop in het artikel te weten.

Bikepacking

Een avontuurlijke variant van zo’n meerdaagse fietsvakantie is bikepacking. Net als bij backpacken ga je met je hebben en houden op pad en overnacht je in een tent en kook je je eigen potje. Het enige verschil is dat je de afstanden en routes met de mountainbike of een fiets naar keuze aflegt. In onze complete gids “bikepacking met de mountainbike” kom je hierover alles te weten.

Voordelen van lange afstanden fietsen en waarom jij het ook zou moeten doen

Mountainbiken gaat voor de meeste mensen vooral over technische trails, downhill en hier en daar een jump of rockgarden. Lange afstanden wordt voornamelijk geassocieerd met wielrennen. Vooroordelen die je toch makkelijk kan weerleggen want lange afstanden fietsen hoeft helemaal geen equivalent van de meeste wegwedstrijden te zijn, zeker wanneer je offroad gaat.

Trouwens; je kan toch eigenlijk pas echt over iets oordelen als je het een keertje meegemaakt hebt, niet waar? Daarom zou iedereen toch minstens eens een keertje een rit met een duizelingwekkend aantal kilometers en eventueel hoogtemeters moeten rijden. Is het dan toch niets voor jou, dan heb je het tenminste geprobeerd.

Uiteraard is enige voorbereiding en een goede conditie wel een must. Je kan met andere woorden dus wel zeggen dat er best wat tijd in zo’n voorbereiding kruipt. Zonder voorbereiding is het niet aan te raden om lange afstanden te gaan fietsen. Ben je op het einde helemaal stuk dan krijg je er misschien wel een degout van.

Naast het feit dat je niet kan oordelen over iets wat je nog nooit gedaan hebt zijn er best nog wat goede redenen en voordelen om het toch een keertje te proberen:

Als je dan nog eens kiest om de lange afstanden met de mountainbike te fietsen is de sky pas echt de limit. Met een mountainbike is geen enkel terrein onmogelijk of onbereikbaar. Die beperking heb je met een race- of gravelfiets natuurlijk wel. Je kan bij wijze van spreken met je mountainbike op de schouders naar de bergtop wandelen om daarna de duizelingwekkende afdaling in te duiken.

Tips om lange afstanden te fietsen: zo kom je altijd over de finish

Dat je fysiek helemaal in orde moet zijn en over een goede conditie moet beschikken om lange afstanden vlot te kunnen fietsen moet ik je vast niet vertellen want dat weet iedereen.

Trainen voor lange fietstochten

Lange afstanden fiets je niet zomaar van vandaag op morgen. Niet iedereen begint natuurlijk helemaal van nul, maar ook al heb je reeds een deftige basisconditie ook dan is het van belang hier specifiek voor te gaan trainen of je toch enigszins voor te bereiden. Want geloof me, 150 of 200 km fietsen is toch net even wat anders dan het wekelijkse rondje van 50 kilometer.

Maak je wekelijks tochten van een uurtje of twee dan is het niet aan te raden om meteen voor een veelvoud van zulke ritten te gaan. Je achterwerk gaat je dat zeker en vast niet in dank afnemen.

Gewend worden aan lange afstanden fietsen

Gewend worden aan lang op de fiets en mountainbike zitten is echt wel een must. Enkel door regelmatig lange afstanden te fietsen gaat jouw lichaam, en achterwerk, aan zulke afstanden en lange dagen kunnen wennen. Je wilt immers vooral plezier hebben en niet de godganse dag met pijn en frustraties op de mountainbike zitten.

Het is dus dus uitermate belangrijk om tijdig aan de voorbereiding en gewenning te beginnen. Dit geldt des te meer wanneer jouw lange afstand fietstocht op een vaste datum gepland staat.

Net als bij alle andere dingen maak je vooral progressie door, in dit geval, regelmatig lange afstanden te fietsen. Wil je mountainbike ritten van 150 à 200 km op een deftige manier tot een goed einde brengen dan is het belangrijk om regelmatig lange afstanden te trainen.

Naast lang trappen ga je in elk geval ook erg lang onderweg zijn en dat kan zowel fysiek als mentaal een mokerslag betekenen wanneer je de kilometers niet in de benen en de uren niet in het achterwerk en je hoofd hebt.

Mentale voorbereiding

Wat velen wel onderschatten is het mentale aspect dat bij zulke avonturen komt kijken. Een goede voorbereiding, zowel fysiek als mentaal, is essentieel om een geslaagde lange fietstocht vlot uit te rijden en er ten volle van te kunnen genieten en nagenieten. Hoewel het vaak fysiek wel snor zit, want je hebt er hard voor getraind, is een lange afstand fietstocht voornamelijk een mentale beproeving.

En het is net dat mentale aspect dat velen vergeten te trainen. Je geest moet daarom volledig mee zijn met het verhaal en ingesteld zijn om lange afstanden te fietsen. Het is dus van cruciaal belang dat je de tocht ook daadwerkelijk graag wil gaan rijden en uitrijden.

Voeding en energie voor, tijdens en na een lange fietstocht

Hoewel alle bovenstaande tips ook van erg groot belang zijn kan een lange fietstocht staan of vallen bij de juiste of foute voeding zowel voor, tijdens als na het fietsen. Om lange afstanden te fietsen heb je nu éénmaal veel meer energie oftewel brandstof nodig. Vergelijk het met je auto, deze rijdt ook niet meer verder als de tank helemaal leeg is…

Voeding omzetten in energie voor de spieren doe je voornamelijk door te eten en te drinken. Enkele dagen voor je rit kan je al starten met energie opbouwen (tapering). Ook de maaltijd of het ontbijt net voor je rit is cruciaal omdat het niet te zwaar mag zijn laar wel voldoende energie moet bevatten.

Onderweg is het essentieel om steeds energie aan te vullen. Wanneer je pas energie gaat aanvullen als het vat leeg is loop je de hele fietstocht achter de feiten aan en wordt het helemaal geen pretje. Het laatste puntje van deze tips gaat dan niet aan jou besteed zijn.

Je energie kan je onderweg, wanneer je pauzeert, van een uitzicht geniet of gewoon tijdens het fietsen, snel en makkelijk aanvullen met verschillende soorten sportvoeding zoals: sportdrank, repen en gelletjes.

Vergeet vooral niet te genieten

Wat je nooit of te nimmer mag vergeten is om onderweg zo veel mogelijk te genieten van je fietstocht, de omgeving en de prestatie op zich. Laat de gemiddelde snelheid, KOM’s en segmenten een keertje voor wat ze zijn. Neem een extra pauze, stop aan dat ene idyllische plekje, maak wat foto’s, geniet en kom tot rust. Wil je je avontuur achteraf nog een keer herbeleven, film dan jouw avontuur met een fietscamera, GoPro of een drone met camera voor de meest unieke en fantastische beelden.

Trainingsschema om lange afstanden te fietsen

In onze cursus ‘het marathon plan’ helpen wij jou, zowel op fysiek als mentaal vlak, op weg om boven jezelf uit te stijgen en je korte ritten te transformeren in lange en epische fietsavonturen. Ben je nog wat onwennig en weet je niet goed waar te beginnen? Dan is onze cursus met stappenplan misschien wel wat voor jou…

In deze online cursus ga je aan de hand van tips, onze coaching, eigen kennis en ervaringen stap voor stap je grenzen verleggen. Via haalbare en realistische tussendoelen bouw je je conditie en mentale kracht stelselmatig op.

Alle aspecten van marathon mountainbiken en lange afstanden fietsen komen aan bod. Daarnaast geven we je ook voedingstips en leer je hoe je je energie optimaal kan verdelen, vanaf de eerste kilometers tot de allerlaatste zware loodjes.

Bigger, Better & Epic

Het Marathon Plan

Verander je ritten van 40km in epische avonturen van 100+km.

Geen opofferingen, geen saai trainingsschema en geen tijdsdruk!

1 plan, 11 stappen, 1 episch doel.
 Voor iedereen!

MEER INFO

Wat heb je nodig voor een lange fietstochten?

Om er zeker van te zijn dat  je lange fietstocht een succes wordt heb je naast de fysieke en mentale paraatheid nog enkele praktische zaken te regelen alvorens te vertrekken.

In de eerste plaats is je mountainbike maar best tip top in orde. Eens je ver van huis of ver van de parking bent ben je helemaal op jezelf aangewezen. Valt je mountainbike volledig uit elkaar dan wordt het een lange wandeling terug of een telefoontje om hulp met de bijhorende rode wangen. Dit wil je dus te allen tijde voorkomen.

Een deftige check-up van al de belangrijke onderdelen op je mountainbike is dan zeker en vast de tijd en de moeite meer dan waard. Dit kan je helemaal zelf doen of je kan het natuurlijk door jouw fietsenmaker of in je Local Bike Shop laten doen.

Belangrijke tools en gereedschappen voor lange fietstochten

Niet enkel jouw fiets skills gaan je doorheen een lange fietstocht loodsen, het is natuurlijk ook belangrijk dat je jezelf onderweg kan behelpen moest het toch even mis gaan. Enkele basic tools mogen dus zeker niet in je CamelBak, fietsrugzak of heuptasje ontbreken.

Nu ligt het er maar net aan wat voor lange afstandstochten je gaat fietsen. Ga je enkele dagen of weken bikepacken of wordt het een lange dagtocht, het één vraagt net wat meer materiaal, voor het geval dat, dan het andere. Toch zijn er verschillende tools die je best altijd mee neemt, hoelang of kort je rit ook mag zijn:

• Multitool
• Bandenlichter(s)
• Fietspomp of CO2-pompje met patronen
• Reserve binnenband
• Tubeless repair kit
• Kettingpons, sluitschakel en eventueel een extra stukje ketting
• Reparatie tape en/of spanbandjes

Deze spullen kan je verder nog aanvullen afhankelijk dus van hoe jou lange tocht er precies gaat uitzien. De volgende materialen en tools zijn dan zeker de overweging waard:

• Vorkpomp
• Reserve spaken en spaaksleutel
• Reserve buitenband

Kleding

Een hele dag of zelfs meerdere dagen op pad met de mountainbike wil zeggen dat het weer en de temperatuur zeker en vast gaat schommelen. ’s Morgens en ’s avonds kan het, zelfs in de zomer, best frisjes zijn. Voor lange afstand fietsroutes en tochten ben je dus maar beter goed uitgerust als het op fietskleding aankomt.

Naast je mountainbikebroek, shirt en eventueel een ondershirt zijn er enkele handige accessoires die je hoe dan ook maar beter mee neemt tijdens je dag- of meerdaagse fietstocht.

Een buff houd je hals en nek warm als het wat kouder is. Je armen kan je, wanneer de zon even verdwijnt of zelfs helemaal niet te zien is, verwarmen met een set armstukken. Deze kunnen trouwens ook je armen beschermen tegen de schadelijke UV-stralen van de zon.

Hoewel je benen tijdens het fietsen constant in beweging zijn kan het zeker voor komen dat deze ook bevangen worden door de koude. Neem dus steeds voor de zekerheid een set beenstukken mee. Om je hoofd warm te houden tijdens het krieken van de dag kan je een helmmuts dragen. Zo’n helmmuts draag je makkelijk en comfortabel onder je helm en kan je tot over jouw oren trekken.

Een bandana onder je fietshelm kan er in de zomer, wanneer de zonnestralen erg fel zijn, voor zorgen dat je hoofd niet verbrand. De ventilatieopeningen in je mountainbike helm zorgen wel voor de nodige afkoeling en verluchting maar verder is er geen bescherming tegen de schadelijke UV-stralen. Een bandana is dan de ideale oplossing.

Een plotse regenbui, het weer dat helemaal omslaat of een pittige, en frisse, afdaling in de bergen kan je rit ook weer verstoren. Een regenjas komt dan zeker en vast van pas. Een regenjas beschermt je niet alleen tegen de regen maar kan ook dienst doen als een extra laagje om je bovenlichaam warm te houden. Word het helemaal gortig dan is een fietsjas de enige uitweg.

Voor je halsoverkop gaat shoppen is het natuurlijk belangrijk dat je er rekening mee houdt wat je wil gaan meenemen en dat wanneer je het gaat meenemen het ook allemaal in je rugzak of fietstassen past. Regen- en fietsjassen voor fietsers en mountainbikers zijn gelukkig erg compact op te bergen of zelfs in een compact zakje op te bergen.

Lange afstand fietsroutes in België en Nederland

Naast de Stoneman Arduenna route zijn de lange afstand mountainbike routes niet erg dik gezaaid in België en Nederland. Het beste wat je kan wil je een lange afstand fietsen met je mountainbike is enkele (bepijlde) routes aan elkaar knopen. Het handige hieraan is dat je zelf kan kiezen hoelang je de routes maakt. Uiteraard kan je zelf je route in elkaar knutselen zonder rekening te moeten houden met pijltjes of je plakt verschillende gpx-bestanden aan elkaar.

Het moet wel gezegd dat door de toenemende populariteit van mountainbiken het drukker wordt in de bossen en de ergernissen tussen verschillende recreanten (wandelaars, ruiters, fietsers,…) ook begint toe te nemen. Ook de groene jongens zijn niet altijd opgezet wanneer je met je mountainbike van de bepijlde paden gaat afwijken, om nog niet te spreken van de terrein-eigenaars die hun terrein niet afgebakend hebben…

Gelukkig zijn er hier en daar toch al wat mountainbike routes met een marathon gehalte aan het verschijnen. Zo is er in Nederland de mtb-route van Texel en in België de marathon-route Nationaal Park Hoge Kempen die beide ongeveer 80 km lang zijn. Op zich mogen we hier al blij mee zijn, al kan het natuurlijk altijd beter (en langer).

5 nieuwe marathonroutes in België in 2021

Onlangs moest het freerideparcours in Sterrebeek eraan geloven, wat voornamelijk aan het Agentschap voor Natuur en bos te danken is. Ook in Wallonië treed men tegenwoordig strenger op tegen mountainbikers die van de officiële paden afwijken. Waar mag je dan nog wel gaan mountainbiken? Die vraag kwam onlangs bij de Belgische politiek terecht. Het is natuurlijk maar de vraag of er daarmee daadwerkelijk iets gaat veranderen… Toch blijkt er wat verandering in de pijplijn te zitten.

Naast het kindvriendelijke label dat 105 vaste MTB-lussen onlangs kregen wordt er volgens Ben Weyts, Vlaams Minister van Sport, volop ingezet op het ontwikkelen van verschillende marathon- en technische routes. Zo zouden er in de loop van 2021 twaalf nieuwe zwarte routes komen met meer uitdaging, singletracks en technische elementen. Daarnaast staan er ook 5 marathonroutes op de planning. Over de lengte en de locatie van deze routes is bij het schrijven van dit artikel nog niets geweten.

Op 5 september 2021 werd de Frans Claes Marathon route officieel geopend, een eerste stap in de goede richting. Wij hebben deze route uiteraard een keertje gereden om te kijken wat deze zoal te bieden heeft. Een uitgebreid verslag en video van de route kan je trouwens vinden op onze blog via onderstaande link:

Frans Claes Mountainbikeroute: verslag & video >>

Hopelijk houd de politiek zijn woord en gaan we daadwerkelijk meer, langer en uitdagender kunnen mountainbiken en gaat België de achterstand op Nederland, qua mtb-routes, misschien een beetje goed maken.

Iets voor jou?

Hoogtijd om te stoppen met lezen en informeren. Nu je alles weet over lange afstanden fietsen met de mountainbike is het tijd voor de praktijk. Knutsel een route in elkaar of plak enkele uitdagende bepijlde routes aan elkaar en je kan vertrekken. Vergeet zeker niet de nodige aandacht in je voorbereiding te stoppen zodat je optimaal kan genieten van jouw topprestaties! Weet je toch nog niet hoe eraan te beginnen, dan helpen we je graag op weg met onze cursus. Er is haast geen excuus meer te bedenken om het zeker een keertje te proberen. Is het dan toch niets voor jou, heb je het toch een keer geprobeerd…

Deel je lange afstand avonturen zeker met ons in een bericht onderaan deze pagina, wij zijn benieuwd!